Zorgen voor je naaste in de laatste levensfase

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Zorgen voor iemand met kanker in de laatste levensfase is intensief. Er zijn verschillende zorgverleners die je daarbij kunnen helpen.

Palliatieve terminale zorg

De laatste fase van het ziekteproces heet de terminale fase. Je naaste heeft in deze fase niet heel lang meer te leven. Is de verwachting dat je naaste binnen 3 maanden overlijdt, dan kan hij of zij palliatieve terminale zorg krijgen. Dat is zorg voor lichaam, geest en ziel.

Verschillende zorgverleners proberen je naaste een zo goed mogelijke kwaliteit van leven te bieden. Ze proberen lichamelijke klachten te voorkomen of te verminderen. Ook hebben ze aandacht voor emotionele, sociale en spirituele problemen. Ze hebben ook tijd en aandacht voor jou als naaste.

Zorg in een hospicevoorziening of instelling

Verblijft je naaste in een hospicevoorziening of zorginstelling, dan ligt de dagelijkse zorg voor je naaste vooral bij de medewerkers van deze instelling. Zij betrekken je zoveel mogelijk bij de zorg.

Zorg thuis

Verblijft je naaste thuis, dan ben je vaak intensiever betrokken bij de zorg. Vooral bij de persoonlijke zorg, zoals wassen, aankleden, helpen met eten en naar het toilet gaan. Maar ook bij het geven van emotionele steun. 

Er komen veel zorgverleners over de vloer: de huisarts, de wijkverpleegkundige, de thuiszorgmedewerker, etc. Daardoor moet je veel regelen en afstemmen. 

Intensieve periode

Zorgen voor iemand die niet lang meer te leven heeft, is intensief. Je kunt mooie en waardevolle momenten meemaken, waarop je je erg verbonden voelt met je naaste. Maar je komt ook in aanraking met het stervensproces, met medische beslissingen rond het levenseinde, met doodgaan en afscheid nemen. Dat kan deze periode ook erg zwaar maken.

Tip: Probeer zo goed mogelijk voor jezelf zorgen, dan houd je het zorgen voor de ander ook langer vol.

Laat je goed informeren

Het is belangrijk dat je huisarts of iemand anders je uitlegt wat er kan gebeuren in deze fase. Dan kun je beter inspelen op de situatie en die hulp inroepen die daarvoor nodig is.

Tip: Lees meer over de laatste fase.

Zoek tijdig hulp

Verzorg je je naaste thuis? Dan is belangrijk om op tijd extra hulp in te schakelen. Bijvoorbeeld van de Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg. Een getrainde vrijwilliger van deze organisatie kan jou en je naaste ondersteunen. Zo kun je het langer volhouden.

Ook thuiszorg en nachtzorg kunnen het zorgen minder zwaar maken. De wijkverpleegkundige kan deze zorg voor je regelen.

Probeer lichamelijke klachten te voorkomen of te beperken

Zorgen voor iemand die ernstig ziek is kan een zware belasting voor je lichaam zijn. Het tillen of verplaatsen van de zieke kan bijvoorbeeld rug- of nekproblemen veroorzaken.

Je kunt dit soort lichamelijke klachten voorkomen of beperken door bepaalde technieken te gebruiken. Bijvoorbeeld om iemand uit bed te tillen of naar de WC te helpen. Die technieken kun je leren van de thuiszorgmedewerker.

Er zijn ook speciale trainingen voor mantelzorgers over tillen en verplaatsen. Meer informatie hierover is te vinden bij je gemeente of bij een steunpunt mantelzorg.

Colofon

Met medewerking van:

illustratie-arts-vrouw

Dr. Manon Boddaert

Arts palliatieve zorg, IKNL

Foto Etje Verhagen

Drs. Etje Verhagen-Krikke

GZ-psycholoog, Praktijk De Beken

LinkedIn

illustratie-deskundige-vrouw

Drs. José van Nus-Stad

Manager informele zorg, Kuria

illustratie-deskundige-vrouw

Drs. Marijke Dierdorp-Schep

GZ-psycholoog, Ingeborg Douwes Centrum

Illustratie mensen

Ervaringsdeskundigen

illustratie-verpleegkundige-vrouw

Francis Mensink

Verpleegkundig consulent, IKNL

illustratie-verpleegkundige-vrouw

Jeanet van Noord

Verpleegkundig specialist palliatieve zorg, LUMC

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: juni 2018