Medische beslissingen rondom het levenseinde

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Als de dood dichtbij is, moeten er vaak moeilijke keuzes worden gemaakt. Bijvoorbeeld:

  • Doorgaan of stoppen met een behandeling die je leven nog zou kunnen verlengen
  • Wel palliatieve sedatie of niet 
  • Om euthanasie vragen of niet

Als je zelf te ziek bent om nog aan te geven wat je wilt, zal de arts zich laten leiden door je wilsverklaring (als je die hebt). Ook zal hij met je naasten overleggen. 

Heb je geen wilsverklaring opgesteld, dan zal de arts proberen zoveel mogelijk in lijn met je wensen te handelen. Hij of zij baseert zich daarbij op eerdere gesprekken met jou over de zorg rond het levenseinde. Uiteraard betrekt hij ook je naasten bij het nemen van beslissingen.

Doorgaan of stoppen met een behandeling die je leven nog zou kunnen verlengen

Sommige behandelingen kunnen het leven nog iets verlengen. Voorbeelden zijn: 

  • het geven van antibiotica om infecties te bestrijden 
  • reanimeren: hartmassage door middel van druk en beademing

Over het algemeen beslist de arts of hij deze behandelingen wel of niet geeft. Behalve als je hier zelf dingen over hebt afgesproken. Misschien heb je je wensen over dit soort behandelingen al in een behandelverbod opgesteld. Dan is deze verklaring leidend voor de arts. Vaak overlegt de arts ook nog met je naasten.

In andere gevallen zal de arts beslissen over doorgaan of stoppen met een behandeling. Hij doet dit in nauw overleg met jou en/of je naasten. 

Wel palliatieve sedatie of niet 

Bij palliatieve sedatie krijg je medicijnen die je bewustzijn verlagen, zodat je niet meer lijdt of minder lijdt. Daarnaast krijg je geen voeding of vocht meer. Het kan betekenen dat je kunstmatig in slaap wordt gehouden totdat je overlijdt. 

Jij en je naasten kunnen vooraf aangeven dat je dat in bepaalde omstandigheden zou willen. Maar de arts is degene die beslist of  palliatieve sedatie wel of niet wordt ingezet. Wanneer je palliatieve sedatie krijgt, is euthanasie niet meer mogelijk. Je lijdt dan immers niet meer ondraaglijk. Lees meer over palliatieve sedatie.

Euthanasie vragen of niet

Als je vindt dat je ondraaglijk lijdt en er is geen uitzicht meer op verbetering, dan kun je je huisarts vragen je leven te beëindigen. Dit heet euthanasie.

De huisarts zal je verzoek zorgvuldig overwegen en volgens de wet een andere arts om raad vragen. Euthanasie mag namelijk alleen onder strenge voorwaarden worden toegepast. 

Het is belangrijk om een euthanasiewens tijdig met je arts te bespreken. Het kost tijd om een euthanasieprocedure in gang te zetten. Lees meer over euthanasie.

Colofon

Met medewerking van:

illustratie-arts-vrouw

Dr. Manon Boddaert

Arts palliatieve zorg, IKNL

Foto Etje Verhagen

Drs. Etje Verhagen-Krikke

GZ-psycholoog, Praktijk De Beken

LinkedIn

illustratie-deskundige-vrouw

Drs. José van Nus-Stad

Manager informele zorg, Kuria

Illustratie mensen

Ervaringsdeskundigen

illustratie-verpleegkundige-vrouw

Francis Mensink

Verpleegkundig consulent, IKNL

illustratie-verpleegkundige-vrouw

Jeanet van Noord

Verpleegkundig specialist palliatieve zorg, LUMC

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: december 2018