Hart- en vaatziekten door bestraling

Krijg je bestraling voor borstkanker, longkanker of een andere tumor in de borst? Dan kan er ook straling op het hart komen. Hierdoor heb je een groter risico op hart- en vaatziekten. 

Lees op deze pagina verder over:

• Schade aan hart en bloedvaten door bestraling
• Bij welke kankersoorten vergroot bestraling het risico op hart- en vaatziekten?
• Hartklachten tijdens bestraling
• Hart- en vaatziekten na bestraling

Schade aan hart en bloedvaten door bestraling

Bestraling (radiotherapie) richt zich op kankercellen in het gebied dat bestraald wordt, maar heeft ook invloed op de gezonde cellen in dat gebied. Word je bestraald in je borststreek? Dan kan dat schadelijk zijn voor de cellen van je hart en je kransslagaders. 

Ligt je hart in het gebied dat bestraald wordt, dan probeert de bestralingsarts de hoeveelheid straling op je hart zo laag mogelijk te houden. Van je arts krijg je daar meer uitleg over. 

Je arts bespreekt ook het risico op hart- en vaatziekten met je. Bekijk de vragen die je kunt stellen aan je arts en de tips voor het gesprek.

Bespreek ook met je arts wat je kunt doen om het risico op hart- en vaatziekten te verminderen.

Bij welke kankersoorten vergroot bestraling het risico op hart- en vaatziekten?

Een behandeling met bestraling op de borst maakt vaak deel uit van de behandeling van:
•    borstkanker
•    Hodgkinlymfoom
•    longkanker
•    slokdarmkanker
•    thymuskanker

De kans op hart- en vaatziekten door bestraling hangt af van de totale hoeveelheid straling die je krijgt en de plaats of het gebied dat bestraald wordt. Daarnaast speelt mee of je zelf risicofactoren voor hart- en vaatziekten hebt, bijvoorbeeld overgewicht of een erfelijke aanleg. En of je al hartklachten hebt voordat je bestraling krijgt.

Het risico op schade aan hart en vaten is hoger wanneer je naast bestraling van de borst ook nog  chemotherapie of doelgerichte therapie krijgt.

Hartklachten tijdens bestraling 

Heel soms veroorzaakt bestraling al tijdens of kort na de behandeling hartklachten. Bijvoorbeeld een ontsteking van de hartspier (myocarditis) of een ontsteking van het hartzakje (pericarditis). 

Hart- en vaatziekten na bestraling 

Een hoge dosering bestraling op de borst waarbij het hart ook in het behandeld gebied ligt, kan de hartkleppen en bloedvaten beschadigen. Bij de meeste mensen duurt het 5 tot 15 jaren voordat ze klachten krijgen. 

Meestal gaat het dan om:

• coronairlijden: een vernauwing of blokkade van de kransslagaders. Dit kan leiden tot angina pectoris (pijn op de borst) of een hartaanval. 
• een hartklepaandoening. Dit kan leiden tot hartfalen.

Bespreek met je arts wat in jouw situatie mogelijk van toepassing is.