Roken

Recent heeft het Hof uitspraak gedaan in de zaak die door een aantal partijen was aangespannen om vervolging van de tabaksindustrie te eisen. De eisers zijn in het ongelijk gesteld. Hoewel de rechter vond dat de praktijken van de industrie vergelijkbaar zijn met die van drugscriminelen, kan hij niet overgaan tot vervolging omdat de tabaksindustrie binnen de wet opereert.

Ik ben persoonlijk geen voorstander van het verbieden van het roken. Maar ik ben wel voor een verbod op de verkoop van tabak. En ik ben van plan op korte termijn flink wat meters te maken op dat terrein. Samen met Inspire2Live.

Hoe? Nou, door van de Nederlandse Staat naleving te vorderen van het bepaalde in het Internationaal Verdrag inzake Economische, Sociale en Culturele rechten (IVESCR), van 1966. Daarin is namelijk iets vastgelegd over het recht op (zorg voor) gezondheid. Dit is vastgelegd in artikel 12.1, dat stelt: “De Staten die partij zijn bij dit Verdrag erkennen het recht van een ieder op een zo goed mogelijke lichamelijke en geestelijke gezondheid.”

Nou zegt zo'n artikel natuurlijk nog niet zoveel: "het erkennen van het recht op...." Wat is dat dan en hoe doe je dat dan als ondertekenaar van dat verdrag?

Om dat nader te duiden is men in 2000 met een aanvulling gekomen: General Comment 14.

De ‘General Comment’ dient om de individuele rechten en de plichten van regeringen die partij zijn bij het verdrag nader toe te lichten. De basisprincipes van ‘het recht op gezondheid’ worden gevormd door de zogenaamde triple A’s Q (Availability, Accessibility, Acceptability, Quality), namelijk:

  1. Beschikbaarheid. Functionerende openbare gezondheidszorg en gezondheidszorgvoorzieningen, goederen en diensten, evenals gezondheidsprogramma’s dienen in voldoende mate beschikbaar te zijn.
  2. Toegankelijkheid. Gezondheidszorgvoorzieningen, goederen en diensten dienen voor een ieder die binnen de jurisdictie valt van de Lidstaat toegankelijk te zijn. Dit heeft vier overlappende dimensies, namelijk:
  • non-discriminatie; gezondheidszorgvoorzieningen, etc. dienen voor een ieder toegankelijk te zijn, en met name voor de meest kwetsbare en gemarginaliseerde delen van de bevolking;
  • fysieke toegankelijkheid; dit betekent dat gezondheidszorgvoorzieningen etc. ook binnen veilig, fysiek bereik moet zijn voor alle delen van de bevolking, en met name voor kwetsbare en gemarginaliseerde groepen, zoals etnische minderheden en inheemse volken, vrouwen, kinderen, adolescenten, ouderen, gehandicapten en personen met HIV/AIDS;
  • economische toegankelijkheid; gezondheidszorgvoorzieningen etc. dienen betaalbaar te zijn, en gebaseerd op het principe van gelijkheid;
  • informatie toegankelijkheid; informatie en voorlichting over onderwerpen rond de gezondheid dienen toegankelijk te zijn; persoonlijk gegevens over de gezondheid dienen echter vertrouwelijk te blijven.
  1. Aanvaardbaarheid. Alle gezondheidszorgvoorzieningen, goederen en diensten dienen de medische ethiek te respecteren en toepasselijk te zijn voor cultuur, gender en diverse levensfasen.
  2. Kwaliteit.  Gezondheidszorgvoorzieningen, goederen en diensten dienen wetenschappelijk en medisch verantwoord te zijn en van goede kwaliteit.

Staten die partij zijn bij mensenverdragen hebben de verplichting deze te respecteren, te beschermen en te verwezenlijken. Ten aanzien van het respecteren van het ‘recht op gezondheid’ stelt de General Comment nr 14 ondermeer dat de Staat zich moet onthouden van het ontzeggen of beperken van gelijke toegang voor een ieder, inclusief gevangenen of gearresteerden, minderheden, asielzoekers en illegale immigranten, tot preventieve, curatieve en palliatieve gezondheidsdiensten (para. 34). Het beschermen van het ‘recht op gezondheid’ betekent dat de Staat moet waarborgen dat andere, niet-Staat partijen dit recht niet schenden. Het verwezelijken betekent actieve stappen nemen om het ‘recht op gezondheid’ te realiseren, de zogenaamde progressive realization.

Citerend uit het General Comment:

33. The right to health, like all human rights, imposes three types or levels of obligations on States parties: the obligations to respect, protect and fulfil. In turn, the obligation to fulfil contains obligations to facilitate, provide and promote.23 The obligation to respect requires States to refrain from interfering directly or indirectly with the enjoyment of the right to health. The obligation to protect requires States to take measures that prevent third parties from interfering with article 12 guarantees. Finally, the obligation to fulfil requires States to adopt appropriate legislative, administrative, budgetary, judicial, promotional and other measures towards the full realization of the right to health.

Ik stel, als blaaskankerpatient en belanghebbende, dat een derde (niet-Staat) partij, de tabaksindustrie, interfereert met mijn recht op (zorg voor) gezondheid zoals gedefinieerd in het General Comment. Het is, conform het General Comment, aan de Nederlandse Staat om mij en iedereen binnen onze landsgrenzen tegen deze schending door de tabaksindustrie te beschermen en te zorgen voor toepasselijke maatregelen door ondermeer wetgeving die de verkoop van tabak verbiedt.

Op basis van dat artikel is het verbieden van de verkoop van tabak dan ook nu reeds even eenvoudig als het verbieden van eieren waar Fipronil in zit. Het is slechts een kwestie van willen. En op basis van het verdrag heeft de nederlandse Staat niets te willen, maar moet het gewoon uitvoeren!

Zie hier de basis voor mijn/onze vordering die wij uit willen doen aan de Nederlandse Staat. Mocht de overheid besluiten "niets" te doen, dan zullen we deze zaak voorleggen aan het Hof en eventueel aan het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg.

Voor wie zich zelf wil verdiepen in het General Comment:  https://www.johannes-wier.nl/wp/wp-content/uploads/2014/04/General-Comm…;

Herman