Met stomheid geslagen
Over onvindbare woorden in tijden van kanker en de dingen die mensen zeggen.
Lees het hele artikel op: https://kankerenik.nl/magazine/category/lifestyle/id/674080/met-stomhei…
Ach nee daar ben jij nog veel te jong voor.”
Mijn vriend en ik arriveerden net bij een evenement wat in de stad georganiseerd werd door onze kennis. Ondanks de koele voorjaarswind gutste het zweet van mijn voorhoofd.
Hij verwelkomde ons uitgelaten en zei, enigszins besmuikt, dat hij die opmerking over die opvliegers echt niet naar bedoelde. Hij glimlachte me vriendelijk toe en gaf er nog net geen knipoog achteraan. Ik kaatste zijn foute welkomstgroet terug.
“Tja, na de kanker kun je daar anders wel vervroegd last van krijgen.”
Snel wendde hij zijn blik af naar de grond. Ik schrok zelf ook van mijn onverwachte sneer.
Toch voelde het voor mij alsof hij me met die opmerking beroofde van mijn slagwonden. Onterecht werd ik in een hokje ‘vruchtbare jonge meiden’ gecategoriseerd, terwijl hij best wist dat ik ernstig ziek was geweest. Jawel, al enige jaren geleden. Maar helaas is het nog steeds een enorm gevoelig onderwerp voor mij. Gelukkig konden we elkaar onze uitglijers snel vergeven.
Mijn eerste kennismaking met kanker had ik op jonge leeftijd. Mijn grootmoeder leed al jaren aan leukemie. Ze was een sterke stralende kleine vrouw, die hield van dansen.
Dat zij ziek was, bleek voor mij uit haar dieet. Terwijl zij een stukje van haar kartonnen boterham met zoutloze boter sneed, keek ze liefdevol toe hoe haar kleinkinderen zich tonnetje rond aten aan al het snoepgoed en lekkers dat ze voor ons in huis haalde.
Op het plein van de middelbare school, bespraken we onderling de statistieken die we voorgeschoteld kregen. Eén op de drie vrouwen zou tijdens haar leven met kanker te maken krijgen. We rekenden ons allemaal gezond en gingen ervan uit dat de ongelukkige 30% waarschijnlijk op andere school zat.
Hoe ouder ik werd, hoe dichterbij ze kwamen: de puzzelstukjes die nog lang niet op hun plek waren gevallen. Het ‘K’-woord werd mij langzaam beter bekend als borstkanker, huidkanker of longkanker.
Ik bezocht familieleden in het ziekenhuis, stond naast hun bed en vroeg:
‘Hoe gaat het?’ Of zei: ‘Wat zie je er goed uit.’
Ik had toen nog geen andere woorden op zak.
Sterker nog, het leken mij de juiste woorden.
De onverwachte hoek
Het ontbrak mij aan de fijngevoeligheid om de ernst van een serieuze aandoening onder ogen te kunnen zien. Mijn onverwoestbare positiviteit dreef sommige vrienden en familieleden wel eens tot waanzin. Ze hadden af en toe meer van mij nodig dan een opbeurend woord. Ze kwamen niet door mijn verdediging heen. Want dat was het, een eigengemaakte techniek om mezelf te beschermen tegen onheil en rampspoed.
De realiteit is dat rampspoed je vaak raakt uit onverwachte hoek.
Positiviteit bracht me een veelbelovende carrière en ik weigerde te aanvaarden dat ik mijn grenzen overschreed. Hard werken, ongezond eten, een druk sociaal leven, het kwam allemaal tot een abrupt einde op het moment dat ik de eerste bult in mijn hals ontdekte.
Ik belandde in het andere vak van het cirkeldiagram, de 30% van vrouwen met pech. Ik doorliep in razend tempo de volledige cursus ‘fijngevoeligheid in tijden van serieuze aandoeningen’. Het leek alsof men verwachtte dat ik naast de diagnose plotseling alles begreep op dat gebied.
Eerst moet je de mensen van wie je houd op de hoogte brengen. Ik lichtte ze één voor één in. Ik bracht hen het nieuws zoals ik dacht dat ze het wilden horen. Rekening houdend met hun eventuele kennis van, of gevoeligheden over kanker.
Iedereen reageert anders. Maar globaal zou ik vanuit mijn beleving willen schetsen dat één op de drie wél in staat is om een kankerpatiënt een hart onder de riem te steken.
De meerderheid slaat de plank helaas mis. De meerderheid waarvan ik mij besefte, ook deel van te zijn geweest.
Er zijn talrijke voorbeelden van dingen die je liever niet kunt doen en beter wel kunt zeggen tegen iemand met kanker.
Dergelijke tips zijn goed vertegenwoordigd op het internet. In dit artikel vind je een aantal linkjes die je daar verder bij helpen. Maar het bevat voornamelijk tips voor mensen met kanker en gaat dieper in op hoe je zelf met dit soort opmerkingen om kunt gaan.
Lees het hele artikel op: https://kankerenik.nl/magazine/category/lifestyle/id/674080/met-stomhei…
4 reacties
Voor mij was het een leerproces, iets wat door het hebben van kanker is uitgekristalliseerd. Ik vind het erg sterk van je dat je zoveel begrip hebt voor mensen die het goed bedoelen maar misschien minder goed kunnen uiten. Dat moest ik ook leren en dat lukte uiteindelijk (met horten en stoten). Het is ook heel persoonlijk en ik vind wat je schrijft een waardevolle toevoeging. Jij ook veel sterkte!