Onder de tram
“Ik kan ook morgen onder de tram komen.” Het is zo’n relativerend bedoelde opmerking die velen van ons wel eens gehoord hebben. Ik bedacht pas na een tijd dat het ook voor mij geldt. Of het nu de tram is of het coronavirus, ook ik kan nog steeds plotseling aan iets anders doodgaan dan aan kanker. Dus waarom zou ik dan bang zijn voor het lijden door kanker?
Er zitten een paar citaten in het onderstaande gedicht.
In de tweede en derde regel citeer ik uit een bekend gedicht, waarvan men niet zeker weet wie de schrijver is.
De zin “voor alles altijd bang geweest” komt uit een gedicht van Joost Zwagerman, waar Wende Snijders een prachtig lied van maakte.
De tram
We kennen allemaal de woorden
een mens lijdt het meest
door het lijden dat hij vreest
ook ik ben bang geweest
voor alles altijd bang geweest
Nu rest me slechts die ene angst
voor het toekomstig lijden
dat ik niet kan vermijden
er komen zware tijden
heel erg zware tijden
Maar ik wil niet lijden door wat ik vrees
verhef tegen mezelf mijn stem
en weerspreek die angst met klem
want ook ik kan nog steeds onder de tram
morgen onder de tram
Sterkte voor jullie allen, en kijk uit voor de tram en corona,
Hanneke
Deze keer geen link naar mijn website, maar naar de geciteerde gedichten; ere wie ere toekomt.
https://onzetaal.nl/taaladvies/een-mens-lijdt-dikwijls-het-meest
32 reacties
Hoi lieve Hanneke,
Wende heb ik altijd al een geweldige "performer " gevonden in de
ruimste zin van het woord.
Bang zijn voor dingen heb ik natuurlijk ook vaak meegemaakt , maar
heb mij daar al van jongs af aan tegen "gewapend" , want dat moest
ook wel, omdat ik zelf alles moest oplossen voor mijzelf en iedereen.
Ik was [ en soms nog ] ben die sterke Hans waar iedereen op kon leunen
en ik nam gewoon jaren lang een extra pakje sigaretten op een dag en
schonk nog een paar extra borrels in.....[ wat was ik sterk ?? ]
Maar roken en drinken doe ik [ gelukkig ] al vele jaren niet meer en heb
andere dingen moeten leren om sterk te zijn en , vooral nu, mijzelf te helpen.
Het lukt mij best wel redelijk goed, zo lang ik de boel maar een beetje zelf
in de hand kan nemen en zelf kan "regelen"
Zo ook mijn drastische beslissing om geheel thuis te blijven 2 jaar geleden
en geen behandeling te ondergaan. [ ZELF regelen !! ]
Maar nu met de Corona [ ik haat dat woord ] heb ik er geen vat meer op en
gebeuren er dingen en moet ik dingen laten gebeuren, die ik zelf niet wil.
Daarom ben ik de laatste paar weken een soort van "bang" geworden.
Die paar momenten die ik [ meestal zelf geregeld ] contact had hier in
mijn huis, komen nu ook niet meer en mijn zoon heb ik gezegd alleen
maar te bellen vanwege de "veiligheid".
Dus ik wil eigenlijk zeggen dat ik op mijn manier best wel de laatste
tijd bang ben geworden en dan niet voor die klote tumor en de dood
en ook niet voor de corona, maar vanwege die VRESELIJKE eenzaamheid !!!
Bellen en mailen etc etc helpt bij mij niet tegen eenzaamheid en dan
kan iedereen zeggen dat men de " eenzame " nu meer moeten bellen etc etc
maar dat helpt lang niet bij iedereen en zeker niet bij mij!!
Dus " bang " zijn nu...ik ken het...niet voor de tram, want die rijd niet
door mijn huis...niet voor de corona, want ik zou niet weten hoe ik
die kan oplopen...maar wel voor de "lichamelijke " eenzaamheid.
het is niet misschien een juiste reactie op jouw prachtige "schrijfsel "
maar jouw gedichtje trof mij precies op een moment van "zwakte "
en " bang " zijn ...en die momenten heb ik niet veel en vaak [ gelukkig ]
maar soms wordt het mij ook wel eens heel even teveel.
Vroeger had je trouwens een mooie Amsterdamse uitspraak en die
luide....."ik heb zoveel geluk, dat ik van dat geluk nog eens onder lijn vier kom"
Lijn vier is een tram in Amsterdam van het centraal station naar "nieuw-Zuid"
Groetjes Hans
---
Hoi Hans,
Je reactie raakt me zeer. Of die 'passend' is hoef je je helemaal niet af te vragen. Natuurlijk mag je schrijven hoe je je voelt, ook als je eens even niet die sterke, stoere Hans kunt zijn die alles goed zo heeft geregeld.
De situatie waarin de wereld zich bevindt brengt het wankele evenwicht van ons, zieke mensen, uit balans, zo ervaar ik het. Ik vind het vreselijk voor je dat je angst voelt en eenzaamheid. Het moest helemaal niet mogen, dat je nu niemand meer thuis kunt ontvangen, zelfs je eigen zoon niet!
Ik kan niets voor je doen, behalve proberen je toch digitaal een hart onder de riem te steken, zoals je dat ook zo vaak bij mij hebt gedaan als ik het moeilijk had. Helaas, het is het enige wat we in handen hebben. Ik ervaar zelf wel degelijk steun en warmte door de digitale contacten hier op de site. Weet dat jouw altijd originele, eigenzinnige en eerlijke reacties zeer gewaardeerd worden. Ik hoop dat jij er op de één of andere manier toch ook iets aan hebt, al is het maar een heel klein beetje.
Heel veel sterkte gewenst en ik hoop weer tot een volgende keer,
Hanneke
Goedenavond Hanneke,
Dank je wel dat ik af en toe ook eens lekker negatief mag zijn hier..
Meestal red ik het wel, en niet omdat ik persé stoer wil zijn, maar dingen
regelen en oplossen zit in mijn bloed en daar heb ik het meestal ook mee gered.
Maar af en toe even vloeken en tieren is ook heerlijk en ja....dan zijn jullie
het bokje..hahaha
Maar na mijn afreageren gaat het al weer een stukje beter hoor, het heeft
toch geen zin om te blijven mokken.
Ik wens jou en [ eventueel] de mensen om je heen hele fijne dagen!!
En je weet het....als jij zin hebt om te schelden weet je mij te vinden !!
Groetjes Hans
---
Hoi Hans,
Je noemt het negatief zijn, maar ik vind niks negatiefs aan je eerlijkheid. Gelukkig hoeven we op deze site niet de schijn op te houden, zoals zo vaak gedaan wordt op andere sociale media. En je steunt er ook een ander mee die hetzelfde voelt.
Over schelden gesproken, een paar dagen na mijn laatste rotuitslag viel ik ook nog op mijn gezicht omdat ik moest uitwijken voor iemand die geen afstand hield, en daarbij zwikte ik in de berm. Toen heb ik zó ongelofelijk lopen schelden en vloeken, ik weet niet waar je woont maar ik denk dat je me kon horen. En toen ik de verwondingen had schoongemaakt bleek mijn humeur ineens geweldig opgeknapt en kon ik er ook om lachen. Dus ja, af en toe helpt het!
Ik wens je een goede dag,
Hanneke
Lieve Hanneke,
Bedankt voor je mooie, treffende gedicht! Zowel de angsten, als de overtuiging dat we hier niet aan toe moeten geven, zijn heel herkenbaar. We willen leven, niet slechts overleven, maar het is niet altijd makkelijk om er weg van te blijven.
Ik wens je heel veel kracht en liefdevolle momenten toe!
Liefs, Jessica 😘
Lieve Jessica,
Ja, leven, dat willen we! En dat doen we ook, volop. Maar natuurlijk steekt angst af en toe de kop op, zeker na een slechte uitslag of bij een nare behandeling. Jouw laatste leek me heel angstig. Hoe voel je je nu, ben je daar al wat van hersteld?
Voor jou ook veel kracht en liefde,
Hanneke
Lieve Hanneke,
Klopt helemaal! Gelukkig ben ik volledig hersteld van de laatste behandeling. Hij was heftig, maar ligt gelukkig achter me.
Weer mooi geschreven. Ja we kunnen inderdaad onder de tram komen. En dat hele corona shit. Het moet maar eens afgelopen zijn. Helaas we hebben er geen grip op. Laten we maar genieten . Gewoon van het weer, van elkaar. Fijne paasdagen ❤️
Lieve Pasje,
Inderdaad, we hebben er geen grip op, net zo min als op de kanker. De wereld leert nu ook weer dat wij mensen niet alles onder controle hebben. Wij hadden hier al jaren training in, dat geeft ons wel een voorsprong denk ik. En genieten van de zon, dat heb ik vandaag zeker gedaan, ik hoop jij ook.
Voor jou ook fijne paasdagen!
Hanneke
Bang en angstig ik denk dat velen het herkennen. Meestal om iets wat we niet in de hand hebben.
Mooi geschreven, erg confronterend, het raakt me.
Liefs Alice 😘❤
Lieve Alice,
Ja, hoe onverschrokken we vaak ook zijn, angst kennen we natuurlijk toch. De tekst die jij hebt bijgevoegd is heel mooi. Niet negeren, maar vooral niet te veel ruimte geven. En handelen vanuit kracht, dat kunnen we als de beste.
Liefs en heel veel sterkte,
Hanneke
Hanneke, prachtig.
Een half jaar geleden vroeg een vrouw me:” hoe gaat het met Helga”? Ik vertelde haar dat haar perspectieven niet goed zijn maar dat het op dit moment goed ging. Ze antwoordde daarop: “ tja, ik kan morgen ook een auto-ongeluk krijgen”.
Daar moest ik haar gelijk geven en repliceerde:” wat goed van je dat je je antwoord al weet als jouw man of dochter kanker krijgt”.
Stilte. Gestamel. Ongemak. Ik keek haar aan en vroeg of alles goed was.
Misschien een beetje gemeen maar even kon ik domheid niet verdagen.....
Hoi Paul,
Wat een adequate reactie had jij klaar. Ik ga hem onthouden!
Het gekke is dat mij de opmerking niet eens zo stoort, want ik denk dan: die persoon heeft tenminste in de gaten dat-ie zelf óók doodgaat, en dat ik dus niet in tot andere categorie behoor omdat ik kanker heb.
Maar je hebt er niks aan en ik kan me goed voorstellen dat jij uitgepraat was met deze mevrouw.
Liefs voor jou en Helga,
Hanneke
Hoi Hanneke,
Mooi weer! Uiteraard ken ik de angsten ook. En de opmerking over de tram. Ik was hier al voor 'gewaarschuwd' door een vriendin met kanker en had mijn antwoord hierop daarom al klaar; ik zeg altijd 'ja dat kan ik ook nog steeds'.
Wat ik altijd een mooi citaat vind is: er is geen morgen, er is altijd alleen vandaag. Als ik doordraaf in mijn angsten denk ik daaraan; je weet niet wat de toekomst brengt, je hebt alleen vandaag en dat is genoeg om bij stil te staan. Het helpt me te relativeren en mijn angsten weer de kop in te drukken.
Hoi Sandra,
Wat is het toch raar, dat werkelijk iedereen die opmerking krijgt.
Wat je citaat betreft: ja! Dat is voor mij ook de beste manier om de angst te bezweren. Angst gaat altijd over de toekomst, en die kennen we niet, sterker, het zal nooit toekomst worden want het is altijd alleen maar nu. Als ik terugga naar het hier en nu voel ik me meteen rustiger, al is het nu óók niet altijd feest natuurlijk.
Ik hoop dat jij je nu goed voelt!
Liefs, Hanneke
Als de hemel valt ...
We leven nog ...
Het valt wel maar niet mee ...
Ik kan morgen ook onder de tram komen ...
etc
Wat spreekt er nu uit zo'n opmerking?
Het zijn van die "dooddoeners" waar je dus helemaal niks aan hebt. Een dooddoener is: "uitspraak met weinig inhoud die toch het gesprek verstoort".
Na zo'n opmerking ben ik persoonlijk lamgeslagen en heb ik ook geen zin meer om met het gesprek door te gaan. Helemaal eens met Paul58.
Hoi Tom,
Die lijst zouden we nog een heel stuk langer kunnen maken, maar dat zal ik maar niet doen. Elke situatie kent zijn eigen dooddoeners, en we zullen ze zelf ook wel eens gebruiken.
Misschien horen mensen die corona krijgen de opmerking over de tram ook wel. Of horen wij kankerpatiënten binnenkort: "ik kan ook morgen corona krijgen".
Laten we het naast ons neerleggen, en inderdaad is het niet verplicht een gesprek nog voort te zetten na zoiets.
Hartelijke groet,
Hanneke
Wat een mooi gedicht in deze bizarre tijd waar we in zitten.
Stay safe allemaal! 💕
Liefs Nonnie ❤️
Dank je wel Nonnie, en dat jij en je man ook gevrijwaard mogen blijven van het virus. Hoe gaat het nu met jullie? Je blogt al een tijd niet meer, ik hoop dat geen bericht goed bericht is?
Liefs, Hanneke
Rare zaak, dat we het allemaal, echt allemaal, herkennen - die tram of bus. In mijn omgeving de bus, trouwens.
Mooi en raak gedicht weer, Hanneke! En de reacties op jouw gedichten lees ik ook graag, en vervolgens weer jouw reacties daar op. Ik leer van je, ik vind je zo wijs en mild en kom regelmatig zelf ook tot mildere inzichten daardoor. Ik ben blij met je.
Heel veel liefs XXX
Wat een lieve reactie, Frie, dank je wel, dat ontroert me echt. Wat mooi dat je me mild noemt, want dat is inderdaad wat ik wil zijn. Mijn vriend en ik trainen erop om niet van alles iets te 'vinden', althans niet in negatieve zin. Het goede benadrukken, het slechte langs je heen laten gaan. Het leven wordt er zoveel prettiger door. Dat vind ik ook zo mooi aan deze site: we reageren om elkaar te steunen, en als we het ergens niet mee eens zijn of iets bevalt ons niet, dan klikken we gewoon weg en houden onze mond. Ik denk wel eens: ging men in de hele wereld maar zo met elkaar om als hier op kanker.nl. Leven vanuit liefde, niet vanuit ergernis of haat.
Natuurlijk lukt het niet altijd. Zoals ik elders op deze bladzijde schrijf, loop ik ook wel eens hartgrondig te vloeken op de ellendige rotziekte die ons trof. Maar het gaat ook altijd weer over.
Het graag lezen is geheel wederzijds. Jouw blogs zijn altijd prachtig, warm en eerlijk, en ook jouw reacties. En ik leer ook van jou.
Laten wij hier nog maar lang actief blijven, Frie!
Xxx, Hanneke
Hallo Hanneke,
Tja die angst, Ik vind het knap dat je hem kunt wegredeneren. Zoals je weet had ik de afgelopen weken een spannende tijd omdat ik pijn voelde in een wervel waar een tumor zit. Ik dacht daar redelijk rationeel mee om te kunnen gaan. Gewoon aktie ondernemen en laten onderzoeken. Afgelopen vrijdag kreeg ik de uitslag van de scan en het bloedonderzoek en alles was gelukkig goed. Geen veranderingen ten opzichte van de vorige onderzoeken. Aan mijn reactie na het telefoontje van mijn oncologe merkte ik pas hoe zenuwachtig ik geweest was. Ik blééf maar puffen, zuchten en opgewonden praten tegen mijn man, omdat ik zo verrast was. De hele volgende dag was ik doodmoe. Maar wel gelukkig natuurlijk!
Liefs, Margriet
Mijn gelukwensen Margriet !!
Groetjes Hans
---
Hoi Margriet,
Wat ben ik blij om dit goede nieuws van je te horen! Je had me verteld dat je die scan zou laten doen, ik wist niet wanneer precies. Gefeliciteerd met de uitslag. Volgens mij ben je hard op weg om een medisch wonder te worden, je gaat records breken.
Ja, die spanning in aanloop naar zo'n uitslag is te snijden. Toch wel fijn dat je het weer eens hebt laten nakijken, want nu weet je tenminste zeker dat het goed zit en hoef je je voorlopig geen zorgen te maken!
Liefs en muzikale groet (o, wat missen we ons orkest!),
Hanneke
Mooi Hanneke!
Helaas kan ik hier 'vellen vol' schrijven van telkens weer die geijkte opmerking "Ja, maar ik kan morgen ook onder de trein komen". En ja, ook van héél dichtbij..... Naarmate de tijd en het aantal van deze zin vorderden, nam mijn stemverheffing toe.... "JA, DAT KAN, MAAR DAT WEET JE NU LEKKER NIET! IK BEN DIE ONBEVANGENHEID KWIJT; VOOR ALTIJD KWIJT!" Naar wie dan nog wilde luisteren kon ik er nog bijvertellen dat het WÉTEN ÉCHT niet altijd meevalt! Maar helaas was het in veel (veel te veel!) gevallen tegen dovemansoren gezegd. Dat zag ik aan de gezichten, aan de blik in de ogen 'wat doe jij nou moeilijk?'
Geloof me, ik heb echt moeten leren hiermee om te gaan, ofwel het van me af laten glijden. Geen stemverheffing meer en veel subtieler zeg ik nu heel liefjes dat het toch best fijn is als je niet weet wat je te wachten staat straks, vandaag, morgen, enz.... Dat hét je kan overvallen zonder dat je het weet en zonder dat je het merkt. Onbevangen leven.... wat zou ik dat nog graag eens willen!
Dikke knuffel xxx Hebe
Dat is het inderdaad, Hebe, die onbevangenheid die wij voorgoed kwijt zijn. Ik hoor ook vaak: "die onzekerheid lijkt me het moeilijkst". Dan antwoord ik wel eens: "het is juist de zekerheid die ik moeilijk vind." Dat wil wel eens een ander inzicht geven. Onzekerheid is een stuk gemakkelijker om mee te leven!
Ik moet trouwens best lachen om de regionale verschillen in de uitdrukking. Hier heeft men het over de tram, maar die rijdt natuurlijk niet overal in het land...
Het verschil tussen idd die zekerheid en onzekerheid krijg ik ook
bij sommige anderen niet aan hun "verstand" gepraat.
Misschien snappen wij dat omdat we die "zekerheid" hebben??
En die trams die ken ik wel hoor....heb vroeger jaren in A"dam rondgezworven
tijdens mijn vrijgezelle-bestaan...hahaha.
Groetjes Hans
---
Ja, dat is natuurlijk voor een ieder weer anders. Ik dacht dat ik rond deze tijd ofwel ziek ofwel dood zou zijn, dat was me 5 jaar geleden verteld door een vooraanstaand arts en dat nam ik aan voor "zekerheid" en daar heb ik het lang moeilijk mee gehad. Toen ik min of meer aan zijn uitspraak gewend was, heb ik er steeds meer afstand van genomen waardoor ik toch weer wat meer kon genieten van het leven. Zijn voorspelling kwam gelukkig niet uit maar wat er dan weer overblijft is "onzekerheid": Wat staat me te wachten en wanneer gaat dat gebeuren? Het is ook nooit goed!
Je hebt helemaal gelijk. Ook binnen die zekerheid dat wij niet meer beter worden zijn er weer allerlei onzekerheden. En dat is misschien maar goed ook.
Ik leef inmiddels ook al zo lang met deze ziekte dat er verschillende mensen zijn overleden die zich over mij hebben zorgen gemaakt. Alleen liep er gelukig nog niemand echt onder de tram. Dat lijkt me een jammerlijk einde.
oh oh oh wat herkenbaar ,wederhelft kwam laatst weer thuis met ja maar ik kan ook morgen onder een auto komen notabene dit uit de mond van een psycholoog je zou toch denken dat die beter zouden moeten weten ,manlief heeft gewoon kalm gereageerd tegen hem ,pfftt weet je hoe vaak ik die al gehoord heb ,evenals het zinnetje dat nu inene iedereen opeens iemand kent die hetzelfde heeft ja en dat is 5 of 10 jaar geleden ,en als hubby dan vroeg oh ook met uitzaaiiingen ,tja nee dat wisten ze niet wat een dooddoener ,hij wordt er al niet eens meer boos om ,laat maar ze snappen er gewoon totaal niks van ,het kost veel te veel energie .
liefs hes xxx
Ja, dat is ook een bekende! "Ik ken iemand die..." en dan gaat het over iemand die jaren geleden kanker heeft gehad, en nu beter is geworden. En dan gaat het dus niet meer over jouw man of over jou.
Iedereen vertelt hier dit soort dingen, altijd diezelfde opmerkingen. Je ziet goed uit, je moet van elke dag genieten, de tram of de auto waar diegene onder kan komen.
De ongevraagde adviezen die nergens op slaan, ook altijd leuk. Ideetje voor een nieuw blog!
Dat zijn het inderdaad ongevraagde adviezen en opmerkingem ,en je hebt er niks aan.