Neem jij gesprekken met je arts(en) wel eens op?

Openbaar gesprek
10 maart 2016 om 12.33,
gewijzigd 27 september 2016 om 14.22
66 x gelezen
Neem jij gesprekken met je arts(en) wel eens op? Waarom wel/niet en als je het wel doet, hoe pak je dat praktisch aan en hoe wordt er op gereageerd?
zie artikel http://www.volkskrant.nl/binnenland/schippers-raadt-patienten-aan-gespr…

9 reacties

Het lijkt mij wel nuttig. Je kunt het gesprek nog eens terughoren en daarmee de vele informatie weer op een rijtje zetten.

Ik zou altijd vooraf om toestemming vragen. Dat zou ik ook prettig vinden, indien de arts het gesprek wil opnemen.

Een risico lijkt mij, dat de arts terughoudend en formeel wordt door de opname. Het 'alles wat u zegt kan tegen u gebruikt worden' idee. Dat is de reden dat ik de gesprekken niet opneem...

Wim
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Hallo Annemieke,

Praten en luisteren
Naarmate de gesprekken ernstig of ingewikkeld kunnen worden, neem ik ze graag op. Ik mis anders vaak hele flarden, mijn meegekomen partner trouwens mist weer andere. Voor de opname gebruik ik op mijn i-Phone Voice Record, simpel en toch veel mogelijkheden. Altijd met instemming vooraf van de arts, natuurlijk. Artsen zijn net mensen en je kan vaak gewoon met ze praten en overleggen.

Terugluisteren geeft me altijd weer verrassingen. Behulpzaam en nuttig dus, het gaat niet om bewijsmateriaal maar vooral om beter begrip.

Opneemervaringen
Bij drie verschillende Duitse artsen (ik ben daar geopereerd en de nazorg heeft er gedeeltelijk plaatsgevonden), vroeg ik om het te mogen opnemen. Was nooit een probleem, er werd nooit geschrokken of onaangenaam verrast gereageerd.

In Nederland liep dat opvallend anders. Hier kreeg ik in de regel een lichte of steviger schrikreactie. Eén keer vertelde een arts mij dat opnemen prima is, maar dan alleen voor eigen gebruik. Hij wilde niet dat ons gesprek -zoals wel eens was gebeurd- later op Internet zou zijn te vinden. Dat soort dingen doet men.

Arts beschermd
De angst voor repercussies, zoals WImS omschrijft en dat een arts minder vrijuit spreekt, is een werkelijk bestaand gevaar. (In Nederland kennelijk meer dan in Duitsland.) Er bestaan kennelijk patienten die zo'n slechte relatie met hun helpers willen, dat ze deze praktijken productief achten. Niet wenselijk en vanuit persoonsbescherming gezien niet fijn. De hulpverlener staat al onder steeds toenemende controledruk en krijgt meer en meer administratieve plichten die de directe zorg en aandacht voor de patient in het gedrang brengen.

Arts hoeft zich juridisch geen zorgen te maken, maar kennelijk voelt hij dat niet zo. Of hij weet zich onvoldoende beschermd door zijn werkgever. De omgangsregels tussen hulpverleners en patienten, moeten voor beide groepen helder zijn. Daarmee is de zorgende beschermd tegen de wraaklustige.

Patient beschermd
Overigens beschouw ik alle biomedische materialen, data en gesprekken als mijn persoonlijke werk, ook auteursrechtelijk. Het duiden en interpreteren is meer het werk van de artsen, laboranten etc. Wat er met die biomedische data gebeurt is minstens gedeeltelijk mijn eigen domein. De drager waarop de data staan is van de organisatie. Maar hierover is vast niet het laatste juridische woord gesproken.

Een gesprek is voor mij niet leidend in hoe ik de behandeling of arts beoordeel. Het gaat uiteindelijk om wat er werkelijk is gedaan of verzaakt. Als arts zou ik dus ook weer niet al te bang zijn. En hij mag er ook wel van doordrongen zijn dat zijn woorden zwaar wegen. Dat is de andere kant van de autoriteitsmedaille van de arts.

Juist de gesproken uitleg van de zorgverlener is enorm belangrijk voor de patient. Opname voorkomt dubbel uitleggen en misverstanden. En echt niet alleen als ik emotioneel ben of de taal ineens minder beheers.

Groet,
Chromo
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14

Beste Chromo,

Dank voor je uitgebreide antwoord. Duidelijk antwoord en behulpzaam.

groetjes Annemieke

kanker informatie specialist Kanker.nl

kanker.nl infolijn 0800-0226622 (ma - vrij 12.00 t/m 17.00 uur)



Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14

Wij zijn in 2014 begonnen met het opnemen van gesprekken. Dit doen we gewoon met de mobiele telefoon. De gesprekken bereiden we altijd goed voor door allerlei mogelijke scenario's te bedenken en bij elk scenario vragen op te schrijven. Als je het gesprek opneemt ben je veel beter betrokken bij het gesprek. Je hoeft namelijk geen antwoorden op te schrijven omdat je bang bent dat je het vergeet.
We vragen altijd of de arts bezwaar heeft . Inmiddels weten onze vaste artsen dit en doen ze er niet moeilijk over. Deze vaste artsen hebben daar ook nooit moeilijk over gedaan.
Één keer hebben we een arts gehad die er wel bezwaar tegen had. Zij had het liever niet en dus hebben we dat ook niet gedaan.
Het is heel fijn om het gesprek naderhand nog een keer te beluisteren. Je vraagt je toch heel vaak af: "Hoe zei hij dat nou precies?" Er komt zoveel informatie in korte tijd op je af dat het moeilijk is om alles te onthouden. De informatie is wel heel belangrijk , het gaat over jouw leven , over jouw behandelingen.
Kortom, gewoon vragen. Nee heb je, ja kan je krijgen.
Het is voor ons vanzelfsprekend dat we de gesprekken voor ons zelf houden. We hebben er totaal geen belang bij om deze waar of met wie dan ook te delen. Ik vind het nogal privé.

Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Als vrijwilliger voor Stichting Zo Beter begeleid ik patiënten die worden verdacht van kanker. Mijn advies is altijd, "bereid elk gesprek goed voor op papier en neem je gesprek met de arts op". Natuurlijk altijd vragen of ze er bezwaar tegen hebben.
Omdat ik als vrijwilliger ook de gesprekken zelf begeleid zie/hoor ik ook reacties van artsen. Tot nu toe geen afwijzende reacties gezien. Slechts begrip, zeker als je er bij verteld dat familie op die manier beter geïnformeerd kan raken en er in de communicatie tussen behandelaar enerzijds en patiënt en verwanten anderzijds minder ruis zal ontstaan. Dit mede doordat een opname nu eenmaal niet gekleurd raakt door emotie waardoor informatie anders uitgelegd kan worden dan bedoeld. Voor patiënt en familie een zinvolle bijdrage ter verbetering van de communicatie en begrip van datgene wat is uitgelegd. Het voorkomt ook discussies zoals "hij heeft toch gezegd dat......", simpelweg de opname terugluisteren en de discussie is weg. Voor de patiënten die ik begeleid is een opname ook weer een hulpmiddel om de rapportages die ik schrijf van de gesprekken te checken op eventuele onjuistheden. (overigens tot nu toe gelukkig niet voorgekomen.)

De juridische kant kan ik slecht beoordelen. Het is echter wel zo dat de arts een informatieplicht heeft. Volgens mij is er wel jurisprudentie over zaken waarbij de arts de patiënt niet volledig had geïnformeerd over de mogelijke complicaties van een operatie. Als een dergelijk gesprek vastgelegd zou zijn zou een mogelijke rechtsgang korter kunnen duren hetgeen een voordeel voor iedereen zou zijn. Als nadeel voor de arts geldt dan wel dat hij/zij het nooit kan ontkennen. Enige terughoudendheid van een arts kan ik mij dan ook wel voorstellen. Maar voor schadeclaims hebben we dan wel weer verzekering.

Persoonlijk had ik er baat bij kunnen hebben om mijn gesprekken destijds zelf ook op te nemen. Ik heb er echter toen niet bij stil gestaan. Mijn partner en ik hoorden beiden verschillende dingen.
Overigens zou voor mij een arts die weigert om het gesprek op te laten nemen een interessant geval zijn. Ik zou graag horen waarom dan niet. Het gaat immers altijd om het belang van de patiënt. Het opnemen doe je ook niet omdat je jouw arts niet vertrouwd, maar om miscommunicatie te voorkomen.

Jij hebt de regie van jouw zorgtraject, regisseren doe je zelf.


Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14

Ik wil graag reageren op jouw laatste alinea, waarin je zegt dat je het interessant vindt om te weten waarom een arts geen toestemming geeft om het gesprek op te nemen.
We hebben dit één keer meegemaakt. We vroegen of ze bezwaar had als we het gesprek op zouden nemen. Ze stond raar te kijken, blijkbaar waren we de eersten die dit vroegen. Ze begon een beetje te hakkelen en zei uiteindelijk dat ze dit liever niet had omdat ze niet wist wat hier dan mee zou gebeuren. Wij legden uit dat het alleen voor ons zelf was omdat we bang waren informatie te missen en dat we het dan later nog een keer terug konden horen. Zij stond hier niet positief tegenoven en was bang dat dit tegen haar gebruikt kon worden.
Ik moet eerlijk zeggen dat dit al meteen een eerste negatieve indruk gaf op ons. Na het gesprek werd deze indruk alleen maar bevestigd en we zijn niet met haar door gegaan. Achteraf kan ik zeggen "gelukkig maar", want zij gaf echt een bijzonder slechte prognose en wilde niet nadenken over eventuele verdere mogelijkheden. We zijn zelf verder gaan zoeken en nu kan ik zeggen dat het heel goed gaat.

Je sluit af met ons motto: Houd de regie in eigen handen.
We hebben geleerd dat dit je heel veel kan brengen. Zoek zelf naar alle mogelijkheden die er zijn en ga daar achteraan. Dat hebben wij gedaan. Mijn man heeft tot 3 keer toe een "doodvonnis" gehad, maar hij is er nog steeds en het gaat heel goed met hem!

Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Ik ben hier recent mee begonnen en heb nu bij 3 verschilende specialisten het gesprek opgenomen en dat was geen enkel probleem. Het is gewoon prettig om het thuis nog eens rustig na te luisteren. Vooral omdat ik door meerdere ziektes concentratiestoornissen heb waardoor ik het meeste al weer kwijt ben zodra ik een gesprek gehad heb. Ik neem het op via recording op mijn telefoon.
Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Alles opnemen, zo'n gesprek gebeurd vaak in een roes, vragen komen achteraf en details worden vergeten dus het is gewoon erg fijn om het na te kunnen luisteren als er behoefte aan is. Wij hebben dit altijd gedaan en van het afluisteren komt zelden iets maar het is een fijn idee om de mogelijkheid te hebben.

Toestemming zou ik persoonlijk niet vragen, zoveel tijd wordt er niet vrijgemaakt per patient en wanneer er minuten verloren gaan aan een discussie over het wel of niet opnemen van een gesprek dat over UW LEVEN gaat is dit zeker verloren tijd.
Ik neem aan dat iedere arts 100% achter zijn uitspraken staat, al dan niet opgenomen. Tevens zou ik niet willen dat een arts zich anders gaat verwoorden wanneer ze 'bewust' bezig zijn met het feit dat het gesprek opgenomen wordt. (artsen zijn nl ook mensen, al wordt dit weleens vergeten.....maar een aankondiging van opname kan een gesprek wel degelijk beïnvloeden).

Ik heb het uiteraard over opname voor prive gebruik. Ik weet niet in hoeverre een opname überhaupt juridisch bruikbaar is maar dat moet het doel niet eens zijn. Neem het op voor uzelf, en houdt het voor uzelf.
Het gaat om uw leven, ethiek wordt in de zorg zeker niet op nr.1 gezet, andersom zou ik me er dus ook niet te druk om maken.

Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14
Hallo Romy84,
  • Iedereen is ethisch en verantwoordelijk bezig in de zorg, totdat het tegendeel is vastgesteld.
  • Omgekeerd is het niet zo dat elke zorgverlener verdacht is omdat er veel verbeterd moet worden in de zorg in het algemeen.
  • Melden (het gaat niet zozeer om toestemming maar meer dat iedereen gelijkwaardig gesprekspartner is) dat je het gesprek voor persoonlijke doelen wilt vastleggen is netjes en kost geen minuten maar seconden. Als er bezwaren van de kant van de arts komen, mag je haar/hem melden dat de minister (zie begin van deze discussie) er voorstander van is en dat je niks kwaads in de zin hebt.
  • Achteraf erachter komen dat je bent afgeluisterd, versterkt wantrouwen en achterdocht. Het verslechtert de relatie en is dus geen verstandig advies. Werkt naar twee kanten.
  • Als de arts zaken verbergt, kijk dan wat er in je dossier staat en laat dit eventueel aanpassen.
  • Als het echt ernstig is, maak er dan een aparte afspraak over met de kliniek want dan is er meer aan de hand.
  • Blijf strijdlustig, maar wel met open vizier, zou ik zeggen.

Laatst bewerkt: 05/07/2017 - 19:14

Meer over Communicatie tussen patiënt/naaste en zorgverlener