Soorten DNA-onderzoek

Deze informatie is gecontroleerd door deskundigen.

Naar colofon
Opslaan

Tegenwoordig gebeurt bijna al het DNA-onderzoek met sequencing. Sequencing is een techniek die de code van het DNA kan lezen. De code is de volgorde van de informatie op het DNA.

Een andere naam voor dit DNA-onderzoek is next generation sequencing. Met ‘next generation’ wordt bedoeld dat deze techniek steeds sneller en goedkoper wordt. Hierdoor gaat het analyseren van het DNA ook steeds makkelijker.

Er zijn verschillende soorten next generation sequencing:

  • genpanel
  • whole genome sequencing
  • whole exome sequencing

De soort zegt iets over hoeveel DNA wordt geanalyseerd.

Genpanel: onderzoek van specifieke genen

Van een aantal kankersoorten is bekend welk gen of welke genen betrokken zijn bij het ontstaan van de kanker. Bij een genpanel kijkt men naar afwijkingen in het DNA van die specifieke genen. Met een genpanel analyseert het laboratorium meestal tussen de 2 en de 50 genen tegelijk. Soms gaat het om veel meer genen in grotere panels.   

Voor een aantal van deze genen zijn medicijnen beschikbaar die werken tegen de afwijking in de kankercellen. Een behandeling die gericht is op deze specifieke afwijking heet doelgerichte therapie.

Whole genome sequencing: onderzoek van het hele DNA

In wetenschappelijk onderzoek naar kanker analyseert men vaak het hele DNA. Dit heet whole genome sequencing.

Onderzoekers vergelijken het DNA van de tumor met het DNA uit het bloed. Het doel is om meer kennis te krijgen over hoe kanker zich ontwikkelt en welke behandelingen kunnen werken.

Whole exome sequencing: onderzoek van alle genen

Een andere techniek is whole exome sequencing. Het wordt vooral gebruikt om een erfelijke aanleg en aangeboren aandoeningen op te sporen.

Bij whole exome sequencing kijkt men niet naar het hele DNA. Alleen het deel van het DNA dat het belangrijkste is voor de werking van een cel wordt geanalyseerd. Dit is het gedeelte dat bestaat uit alle genen.

Colofon

Met medewerking van:

Foto Lieneke Steeghs

Dr. Lieneke Steeghs

Post-doctoraal onderzoeker, Radboudumc Nijmegen

LinkedIn

Foto Paul Roepman

Dr. Paul Roepman

Klinisch moleculair bioloog, Hartwig Medical Foundation

LinkedIn

foto Pauline Evers

Dr. Pauline Evers

Belangenbehartiger geneesmiddelen, NFK

illustratie-deskundige-man

Dr. Roel Wouters

Post-doctoraal onderzoeker, UMC Utrecht

Foto Herman Otten

Herman Otten

Ervaringsdeskundige

illustratie-deskundige-vrouw

Louisa Hoes, MSc.

Promovendus, Antoni van Leeuwenhoek

ervaringsdeskundigen-mensen

Mensen die kanker hebben (gehad)

illustratie-arts-vrouw

Prof. dr. An Reyners

Internist-oncoloog, UMCG

Foto Ed Schuuring

Prof. dr. Ed Schuuring

Klinisch moleculair bioloog in de pathologie, UMCG

Foto Marjolijn Ligtenberg

Prof. dr. Marjolijn Ligtenberg

Klinisch moleculair bioloog in de pathologie en klinisch moleculair geneticus, Radboudumc

Linkedin

Logo ZonMw

ZonMw programma Personalised Medicine

Gemaakt door de redactie van kanker.nl

Laatste update: juli 2019